BDT NEDİR?
Bilişsel Davranışçı Terapi Nedir?
Kognitif Davranışçı Terapi (KDT) bir diğer ismi ile Bilişsel Davranışçı Terapi ( BDT) olarak karşımıza çıkmaktadır. Pek çok kaynakta farklı tanımlamaları olmasına karşın en genel tanımıyla psikolojik sorunların oluşumu ve değişiminde, biliş ve davranış üzerine odaklanan, bulgulara dayalı olarak geliştirilmiş, bilimsel ilkelerin psikoterapi alanına uygulanmasıyla pek çok psikolojik bozukluğun iyileştirilmesinde kullanılan çağdaş psikoterapi yöntemlerindendir. Bilişsel davranışçı terapi, olayları algılama ve yorumlama biçimimizin, duygusal ve davranışsal tepkilerimizi değiştirdiği temel varsayımı üzerine şekillenmiştir.
Bilişsel Davranışçı Terapi Hedefleri Nelerdir?
Bu terapi yaklaşımının temel hedefi danışanları psikolojik sağlığına kavuşturmaktır. Bunu yaparken de bireylerin bilişsel süreçleri ve bu süreçlerin, duygusal sorunlarla başa çıkmada kişinin davranış biçimiyle nasıl ilişkisi olduğuna odaklanıp değiştirmeye çalışır. Unutulmamalıdır ki tedavi, her danışanın kendi ihtiyaçlarına ve kişiliğine göre özelleştirilir.
Bilişsel Davranışçı Terapilerde Nasıl Bir Yol İzlenir?
Bilişsel davranışçı terapilerde terapist ve danışan, danışanın sorunu hakkında ortak bir fikir edinerek sorunu anlamaya, mevcut sorunun danışanın düşünce, duygu ve davranışlarını ve gün içindeki işlevlerini nasıl etkilediğini belirlemeye çalışırlar.
Daha kapsamlı bahsetmek gerekirse negatif yani olumsuz düşüncelerin tespit ederek duyguları nasıl etkilediklerinin farkına varılması ve onları daha faydalı olanlarla değiştirmeye çalışılınır. Çoğu zaman danışan otomatikleşmiş düşüncelerinin farkına varamayabilir. Çünkü çoğu düşünce kalıpları çocuklukta kurulur ve otomatik, nispeten sabit hale geldiği bilinmektedir. Bu nedenle danışma sürecinde birey, terapist ile birlikte otomatik düşüncelerin dışına çıkıp onları test etme imkanı bulur. Bu süreçte danışanın sorunlarını çözmekte kullandığı baş etme yöntemlerinden daha yararlı olabilecek yeni çözümler üretebilmesi sağlanır. Danışanın terapi seansları içinde öğrendiklerini benzer olaylarda, süreç içinde de uygulaması istenir. Böylece danışan, karşılaştığı sorunlarda neler yapabileceği konusunda yaşam boyu kullanabileceği bilgiye sahip olur. Terapide izlenilen yoldan da anlaşılacağı üzere danışanlara yalnızca güncel sorunlarını çözmesinde veya anlık olarak rahatsızlıklarından kurtulması amaçlanmaz. Danışanların çeşitli sorunlarda uzun vadeli işlevsel çözüm yolu üretmeleri amaçlanır.
Yapılan araştırmalara bakıldığında bu terapi yöntemi en az ilaç tedavisi kadar faydalı olduğu kanıtlanmıştır. İlaç tedavisi ile hastalık tekrarlanabilirken, BDT ile sorunun temel kaynağına inildiğinden ve hastaya sorunu çözebilme becerisi öğretildiğinden dolayı terapi sonlandırıldıktan sonra bile uzun vadede hastalığın tekrarlama ihtimali en aza inmektedir.
BDT Hangi Hastalıkların Tedavisinde Kullanılır?
BDT, öfke kontrolü, panik bozukluk, yaygın anksiyete bozukluğu, sosyal fobi, çocuk ve ergen sorunları, kronik yorgunluk sendromu, kronik ağrı, depresyon, uyuşturucu veya alkol sorunları, yeme problemleri, genel sağlık sorunları, tik bozuklukları,obsesif kompulsif bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, cinsel ve ilişki sorunları, uyku problemleri için etkili bir terapi olduğu bilinir. Halüsinasyonlardan ve sanrılardan muzdarip kişilerde ve başkalarıyla ilişkilerinde uzun vadeli sorunları olanlarda BDT’yi (ilaçla birlikte) kullanmaya yönelik yeni çalışmalarda mevcuttur.
