SİNEMATERAPİ
Sinamaterapi…
Sinema filmleri uzun zamandır psikoloji alanında, psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Geçmiş de sanat eserlerinin; müziğin, şiir, edebiyat ve görsel sanatların terapide kullanıldığını biliyoruz. Özellikle müzikle tedavi 900 sene önce de, Selçuklu Sultanı Nurettin Zengi tarafından yaptırılan Nurettin Hastanesi’nde ilk defa sistemli bir şekilde kullanılmıştır. Günümüze dek müzikle tedavi pek çok ülkede yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Genelde dünyada bu konuda yapılan çalışmalarda müziğin uygun desibel, ritimle ve doğal enstrümanlarla kullanıldığında beyinde limbik sistemin etkilendiği ve duyguların değiştiği, hormon değişiklikleri olduğu ve anksiyetenin azaldığı gözlenmiştir.
Günlük hayatta duygularını rahatlıkla gösteremeyen insanlar hüzünlü bir film karşısında rahatlıkla ağlayabilirler. Film analistleri, sinema flimlerinin çekici atmosferinin, izleyiciyi zihinsel düzeyden aldığını ve duygusallığa sürüklediğini iddia ederler, mevcut savunma mekanizmaları da böylece zayıflar. Sinemanın büyüsü bu nedenle de başka bir yerde; bazen sanatın herhangi bir alanında ve hatta bazen de terapide bile zor yakalanır.
Sinematerapide, terapist danışanının durumuna göre seçtiği bir filmi izlemesini ve ardından duygu ve düşüncelerin çalışılması hedeflenir. İlk olarak danışan izlediği karakter ile kendisi arasındaki benzerlikleri görür ve karakter ile kurulan benzerlik ve özdeşleşmeyle beraber karakterlerin davranış ve düşüncelerinin incelenmesi de kendi davranış ve düşünce biçimini sorgulamasına neden olur.
O ana dek bastırdığı ya da fark edemediği duygular ve iç çatışmalar ortaya çıkarak rahatlama sağlanabilir. Kendi özleştiği karakterin davranış ve duygularına, karşılaştığı sorunları çözme biçimlerine dışarıdan bakarak kendi durumu ile ilgili farkındalık geliştirebilir. En önemlisi de yaşadığı sorunların kendine özel olmadığını, başkalarınında benzer sorunları yaşayabileceğini fark eder, yalnızlık, dışlanmışlık duyguları azalmaya başlar. Filmlerin danışanın iyileşme sürecinde etkili olması için, özellikle açık ve net olarak kişinin yaşadığı durumu yansıtması gerekmez.
Filmlerde yer alan metaforlar ( simgesel benzetmeler) de önemlidir. Metaforlar her zaman işe yarar çünkü danışanın kabul etmediği yorum ve durumlarda, metafor algının mantıklı kısmından geçerek daha savunmasız ve açık bir iletişime olanak tanıyan yanımızla temas eder. Sanatınız farklı alanlarında da kullanıldığı gibi bu metaforlar ile duyguları, sezgileri, mantığı ve mantığa dayanan, dayanmayan her şeyi gösterir ve yorumlatabilir. Kendimiz film kahramanları ile özdeşleşerek bulduğumuzda hem içindeyizdir filmin hem dışında…
Dışında kalabilmek koruyucudur danışan için daha güvenlidir.
Sinema filmlerinin iyileştirici etkilerinden biri de izleyiciyi “bir adım geride tutarak” güvenli yerde farkındalığa davet etmektir. Güvenli mesafede kalmak çözülmesi gereken sorunlara dolaylı bir şekilde dışarıdan bakılabilmesi, risk almadan farklı çözüm yollarının bulunmasını sağlar. İzlenilen filmler danışan ile terapist arasında da bir köprü oluşturur. Danışan bu sayede iç dünyasını terapistine daha rahat açar. Sinema filmleri, daha çok terapinin etkisini arttırmak adına tedavi sürecinde kullanılan bir destek unsuru sayılıyor. Yani sinema ve tedavi kelimelerin yan yana kullanılması, onun bağımsız bir terapi biçimi olduğu anlamına gelmiyor.
Sinema tedavi daha çok tek başına bir terapi olarak değil, varoluşcu, psikodinamik, destekleyici veya kognitif ( bilişsel) psikoterapi yöntemleri içinde yardımcı unsur olarak kullanılabiliyor. Sinema filmlerinin terapilerde daha sık kullanımı günümüzde giderek yaygınlaşmaktadır.
Bireysel terapi uygulamalarının yanı sıra aile terapilerinde, çocuk ve ergen terapilerinde kullanılmaktadır. Daha az riskli ve daha fazla konforlu…
Sanat her zaman iyileştirir….. sinema daha fazlasını yapabilir…
